Universeel composietcement: Heeft u ooit nagedacht over een derde applicatiemethode?

Artikel van prof. Lorenzo Breschi

Minder flesjes, méér keuzes; dat is waarschijnlijk de kortste omschrijving van de categorie universele composietcementen. Aangezien deze duaal uithardende cementen op harsbasis zelfhechtend zijn, is een 1-component workflow in veel klinische situaties mogelijk, zonder de noodzaak van aparte tand- of restauratieprimers. Binnen een breed indicatiespectrum is de op deze manier gerealiseerde hechtsterkte meestal voldoende voor een stabiele bevestiging tussen tand en restauratie. De hechtsterkte is niettemin iets lager dan de sterkte die wordt bereikt met conventionele composietcementsystemen die uit verschillende componenten bestaan (meestal tandprimer, composietcement en restauratieprimer).

Naast de zelfhechtende applicatiemethode kunnen composietcementen worden gecombineerd met aanvullende systeemcomponenten om de hechtsterkte aan de tandstructuur, respectievelijk het restauratieve materiaal te vergroten. Dit baant de weg voor nieuwe gebruiksmogelijkheden van het product; afhankelijk van de vereiste of gewenste kwaliteit van de bevestiging kan het composietcement alleen worden toegepast, of in combinatie met een tand- of restauratieprimer, of met beide componenten. Bovendien komen hybride concepten binnen handbereik en deze worden toegelicht in dit artikel, waarin bij wijze van voorbeeld wordt ingegaan op PANAVIA™ SA Cement Universal (Kuraray Noritake Dental Inc.).

Zelfhechtende bevestiging; voor diverse indicaties

PANAVIA™ SA Cement Universal is a dual-cure universal resin cement that is indicated for a wide range of applications when used in the self-adhesive mode. The bond established to restorative substrates (including silicate ceramics) is high without the use of a separate primer or silane^1-4. This is due to two different adhesive monomers contained in the formulation – the Original MDP Monomer and the LCSi Monomer (a long carbon-chain silane coupling agent responsible for a strong chemical bond to silicate ceramics). Hence, it is possible to use the resin cement without any additional component applied on the side of the restoration – even in cases with a lack of retention and consequently high bond-strength requirements.

Bij de zelfhechtende modus wordt tevens een sterke bevestiging aan glazuur en dentine gerealiseerd. In bepaalde situaties kan het echter nuttig zijn om de hechtsterkte aan de tandstructuur verder te vergroten met behulp van een tandprimer.

Adhesieve bevestiging; voor lastige situaties

Voor PANAVIA™ SA Cement Universal wordt de tandprimer CLEARFIL™ Universal Bond Quick (Kuraray Noritake Dental Inc.) aanbevolen. Gebruik van dit product wordt aanbevolen als een gebruiker meent dat de behandeling zou worden bevorderd door een uitzonderlijk sterke en duurzame chemische bonding, dus in uitzonderlijk veeleisende situaties met een onvoldoende mechanische retentie. De effectiviteit van die maatregel is bevestigd door een in Japan uitgevoerd in-vitro-onderzoek, waarbij de micro-treksterkte aan dentine gedurende 24 uur significant werd verhoogd door toepassing van het universele adhesief⁵. Bij gebruik van een apart adhesief neemt het belang van een volledig droog werkgebied echter toe. Reden hiervan is dat de vochttolerantie van composietcementen meestal hoger is dan die van adhesieven. Het gebruik van een rubberdam wordt dan ook sterk aangeraden.

Selectieve adhesieve bevestiging; voor korte abutments en subgingivale randen

Voor situaties waarin een effectieve isolatie van het werkgebied met een rubberdam lastig is, bestaat er nog een derde toepassingsoptie, die wordt voorgesteld door een groep Italiaanse onderzoekers: selectieve adhesieve bevestiging. In dat geval wordt CLEARFIL™ Universal Bond Quick alleen aangebracht op die delen van de geprepareerde tand waarvan de vochtigheid goed kan worden geregeld; voor de gedeelten waarbij het lastig is om het gewenste droge werkgebied te realiseren kan worden vertrouwd op de zelfhechtende functionaliteit van PANAVIA™ SA Cement Universal. Situaties waarvoor deze techniek zich goed leent, zijn abutmenttanden met een subgingivale preparatierand en bijzonder korte abutmenttanden (die de plaatsing van een rubberdam in de weg staan).

De effectiviteit van de selectieve adhesieve bondingtechniek wordt bevestigd door een in-vitro-onderzoek, waarbij de drie adhesieve strategieën - zelfhechtende bevestiging, volledige adhesieve bevestiging en selectieve adhesieve bevestiging - werden vergeleken door middel van afschuifsterktetests⁶. Uit de testresultaten blijkt dat gebruikers de hechtsterkte van PANAVIA™ SA Cement Universal aan dentine en glazuur kunnen vergroten door het adhesief uitsluitend op een deel van het tandoppervlak te appliceren. Voor het cementeersysteem bestaande uit PANAVIA™ SA Cement Universal en CLEARFIL™ Universal Bond Quick leidden de volledige adhesieve en selectieve adhesieve benadering tot soortgelijke resultaten.

Voor situaties waarin een effectieve isolatie van het werkgebied met een rubberdam lastig is, bestaat er nog een derde toepassingsoptie, die wordt voorgesteld door een groep Italiaanse onderzoekers: selectieve adhesieve bevestiging.

AANBEVOLEN STAPPEN VOOR SELECTIEVE ADHESIEVE BONDING

Afb. 1: Preparatie van de tand

Afb. 2: Selectief etsen van het glazuur met een fosforzuurmiddel.

Afb. 3: Appliceren van het universele adhesief + droogblazen

Afb. 4. Plaatsing van de kroon na aanbrengen van het composietcement in de kroon.

Afb. 5. Tack-curing

Afb. 6. Verwijdering van overmaat en definitieve lichtuitharding

Afb. 7. Behandelresultaat bij controlebezoek na een jaar.

Voordelen van selectieve adhesieve bevestiging

Naast de gewenste vergroting (op lange termijn) van de hechtsterkte door het - geheel of gedeeltelijk - aanbrengen van een afzonderlijk adhesief op het geprepareerde tandoppervlak biedt deze techniek nog meer voordelen. In vergelijking met meerstaps cementeersystemen is het protocol vereenvoudigd, aangezien een aparte restauratieprimer niet nodig is. Lichtuitharding van het adhesief is niet nodig, mits de gebruiker binnen het aanbevolen systeem blijft. In tegenstelling tot de volledige adhesieve benadering, waarbij een rubberdam moet worden geplaatst, kan die stap worden overgeslagen bij de selectieve adhesieve methode. Op die manier duurt de behandeling korter en is deze comfortabeler voor de patiënt.

Conclusie

Afhankelijk van de indicatie, klinische variabelen en individuele voorkeuren kunnen gebruikers van universele composietcementen zoals PANAVIA™ SA Cement Universal de techniek kiezen die naar verwachting de beste klinische resultaten zal opleveren. Dankzij deze flexibiliteit en het brede scala van toepassingen is deze innovatieve productcategorie zonder meer universeel. Universele materialen - met gebruik van minder componenten - bevorderen de stroomlijning en standaardisatie van klinische procedures; er zijn minder flesjes nodig, dus bestellingen en voorraadbeheer worden ook overzichtelijker voor de praktijkmedewerkers.

Tandarts:

LORENZO BRESCHI

Prof. Lorenzo Breschi is hoogleraar Restauratieve Tandheelkunde en Tandheelkundige Materialen bij de Universiteit van Bologna. Hij is actief betrokken bij onderzoek naar de ultrastructurele aspecten van glazuur en dentine. Hij is voormalig voorzitter van de Academy of Dental Materials (ADM), gekozen voorzitter van de European Federation of Conservative Dentistry (EFCD), gekozen voorzitter van de Dental Materials Group IADR, gekozen voorzitter van de Italian Academy of Conservative Dentistry (AIC) en gekozen voorzitter van de International Academy of Adhesive Dentistry (IAAD).

Referentielijst

1. Cowen M, Cunha S, Powers JM. Novel Cement Bond Strength to Multiple Substrates. DENTAL ADVISOR Biomaterials Research Center, Biomaterials Research Report, Number 132 – June 16, 2020. 2. Patel N, Anadioti E, Conejo J, Ozer F, Mante F, Blatz M. Bond Strength of Different Self-Adhesive Resin Cements to Zirconia” (2021). Dental Theses. 62. https://repository.upenn.edu/dental_theses /62 3. Yoshihara K, Nagaoka N, Maruo Y, Nishigawa G, Yoshida Y, Van Meerbeek B. Silane-coupling effect of a silane-containing self-adhesive composite cement. Dent Mater. 2020 Jul;36(7):914-926.  4. Irie M, Tokunaga E, Maruo Y, Nishigawa G, Yoshihara K, Nagaoka N, Minagi S, Matsumoto T. Shear bond strength of a resin cement to CAD/CAM Blocks for molars. P-2, 37^th Annual Meeting of the Japanese Society of Adhesive Dentistry 2018.  5. Ohara N. Bonding strength of resin cement containing silane coupling agent to dentin or core resin. Results presented at the 150^th meeting of the Japanese Society of Conservative Dentistry.  6. Breschi L, Josic U, Maravic T, et al. Selective adhesive luting: A novel technique for improving adhesion achieved by universal resin cements. J Esthet Restor Dent. 2023;1-9. doi:10.1111/jerd.13037

• 4 jun. 2024

PANAVIA SA Cement Universal View Product

CLEARFIL UNIVERSAL BOND QUICK View Product