429 Too Many Requests

Welcome to the latest edition of BOND Magazine, your essential guide to cutting-edge advancements and techniques in the world of dentistry. Volume 11 is packed with insightful articles, expert interviews, and practical advice designed to enhance your dental practice or laboratory and keep you at the forefront of the profession.

In this issue, we dive into the simplicity and predictability of the flowable injection technique with Michał Jaczewski. Learn how this minimally invasive method can transform patient outcomes with minimal preparation, making it accessible for both beginners and experienced practitioners alike.

We also explore the transformative potential of universal resin cement in Prof. Lorenzo Breschi's article, which introduces a third application mode that could revolutionize how you approach luting for challenging restorations.

Meanwhile, Dr. Michael Braian shares his comprehensive guide to dental rehabilitation using digital workflows, ensuring you can leverage the latest technology for superior patient care.

This volume also includes a case reports by Dr. Jose Ignacio Zorzin - discussion on rationalizing clinical procedures with universal adhesives. These insights will help streamline your workflows, reduce chair time, and enhance patient satisfaction.

From detailed explorations of high-performance materials to interviews with leading dental laboratory professionals like Alexander Aronin and Andreas Chatzimpatzakis, BOND Magazine offers a wealth of knowledge for all dental professionals.

Click here to read. Enjoy reading, and let us inspire your journey towards excellence in dentistry.

Start Reading: BOND | VOLUME 11 | 07/2024

Previous versions:

BOND | VOLUME 10 | 10/2023

BOND | VOLUME 9 | 08/2022

BOND | VOLUME 8 | 12/2021

BOND | VOLUME 7 | 10/2020

WIELOKROTNIE NAGRADZANY.

CLEARFIL™ Universal Bond Quick został ponownie uznany za Preferowany Produkt 2024 w kategorii systemów wiążących przez DENTAL ADVISOR, który który dodatkowo docenił jego uniwersalność w kategorii Editor's Choice. Lista materiałów i urządzeń nagradzanych przez DENTAL ADVISOR i uznanych przez oceniających za najlepsze w praktyce, została opublikowana w numerze styczeń/luty 2024.

O PRODUKCIE.

CLEARFIL™ Universal Bond Quick to uniwersalny bond jednobuteleczkowy uwalniający fluor, odpowiedni do wszystkich bezpośrednich i pośrednich uzupełnień protetycznych i gwarantujący szybką i prostą technikę aplikacji. Wykorzystano w nim technologię Rapid Bond, czyli połączenie monomeru MDP z nowymi hydrofilowymi monomerami amidowymi, które tworzą silne wiązanie chemiczne z hydroksyapatytem. Dzięki monomerowi amidowemu, który jest wysoce hydrofilny, bond szybko penetruje tkankę zęba, tworząc mocne wiązanie chemiczne z zębiną i szkliwem oraz eliminuje potrzebę długotrwałego wcierania bondu w zębinę i długiego czasu oczekiwania. Po utwardzeniu innowacyjny monomer amidowy tworzy odporną na wilgoć sieć polimerową.

ZASTOSUJ I PROCEDUJ.

Pomimo łatwości użycia i skróconego czasu aplikacji, nie idziemy na kompromis z siłą wiązania: CLEARFIL™ Universal Bond Quick zapewnia wiązanie, które jest odporne na wilgoć, stabilne i trwałe.

WSZECHSTRONNOŚĆ ZASTOSOWANIA.

Ten szybki i wszechstronny bond wiąże bezpośrednio z zębiną, szkliwem, metalami, tlenkiem cyrkonu i dwukrzemianem litu, zarówno w procedurach bezpośrednich, jak i pośrednich we wszystkich technikach wiązania.

CLEARFIL™ Universal Bond Quick jest również doskonałym wyborem podczas wykonywania procedur cementowania i odbudowy zrębu zęba przy użyciu CLEARFIL™ DC CORE PLUS. Może być aplikowany na powierzchnię wkładów kompozytowych z włóknem szklanym oraz wkładów metalowych, a także do przygotowania powierzchni zęba przed cementowaniem, na przykład za pomocą PANAVIA™ SA Cement Universal. Uniwersalna doskonałość w najlepszym wydaniu!

UWAGI OD PRAKTYKÓW.

Lekarze oceniający CLEARFIL™ Universal Bond Quick zwracali uwagę na  jego łatwość dozowania i aplikacji, konsystencję, kompatybilność ze wszystkimi technikami wiązania oraz wygodną pracę. W ich komentarzach możemy przeczytać: "Szybka aplikacja i czas wiązania są idealne w sytuacjach, w których izolacja jest trudna, szczególnie w obszarze o wysokiej wilgotności.", "Podoba mi się, że jest kompatybilny z żywicami podwójnie/samoutwardzalnymi i że może być stosowany w trybie samoutwardzalnym z CLEARFIL™ DC Activator" oraz "Jest kompatybilny z praktycznie z każdą procedurą".

O DENTAL ADVISOR.

Wyróżnienia, takie jak Editor's Choice i Preferred Product, przyznawane przez amerykańską organizację DENTAL ADVISOR, zostały wprowadzone, aby pomóc zapracowanym lekarzom w zrozumieniu licznych nowych rozwiązań wskazanych dla mniej inwazyjnych technik i ustandaryzowanych lub uproszczonych procedur, a ostatecznie w regularnym osiąganiu lepszych wyników.

DENTAL ADVISOR przeprowadza praktyczne oceny kliniczne i testy wydajności produktów wkrótce po ich wprowadzeniu na rynek i co roku publikuje wyniki online, aby pomóc potencjalnym użytkownikom zidentyfikować wysokiej jakości nowe materiały stomatologiczne i określić, które z nich najlepiej spełniają ich indywidualne wymagania.

Mniej wypalania, mniej proszków ceramicznych – obserwuje się wyraźną tendencję do upraszczania produkcji uzupełnień protetycznych na podbudowie z tlenku cyrkonu. Dotyczy to również uzupełnień opartych na implantach, które często obejmują części dziąsłowe. W rozmowie z nami DT Andreas Chatzimpatzakis 
– międzynarodowy trener z ramienia Kuraray Noritake Dental Inc. i właściciel ACH Dental Laboratory w Atenach w Grecji – prezentuje swoje podejście do zachowania wysokiej estetyki w implantoprotetyce.

Od samego początku używa Pan produktów z serii CERABIEN™ ZR. Kiedy po raz pierwszy testował Pan te produkty i dlaczego?
Pierwsze uzupełnienie oparte na podbudowie z tlenku cyrkonu wykonałem wiele lat temu. Przetestowałem CERABIEN™ ZR, ponieważ zapytałem technika dentystycznego przygotowującego szkielet protezy, którego systemu porcelanowego powinienem użyć. Zasugerował wtedy, by użyć CERABIEN™ ZR, co zrobiłem. Od razu byłem pod wrażeniem systemu i efektu, jaki udało mi się uzyskać przy pierwszym podejściu.

Czy kiedykolwiek testował Pan inne systemy porcelanowe do warstwowania uzupełnień ceramicznych?
Tak. Zanim zostałem międzynarodowym trenerem Kuraray Noritake Dental Inc., miałem okazję przetestować wiele innych systemów porcelanowych do nakładania warstwowego na podbudowie z tlenku cyrkonu. Na podstawie tego doświadczenia mogę powiedzieć, że CERABIEN™ ZR to unikatowy i najlepszy system, z jakiego kiedykolwiek korzystałem. Wynika to głównie z jego przezierności i efektów kolorystycznych, które są niezwykle zbliżone do naturalych zębów. Ponadto, ze względu na kontrolowany skurcz przy wypalaniu, nawet w rozbudowanych odbudowach można zastosować technikę One-Bake.

Pański pokaz na stosiku Kuraray Noritake Dental podczas targów IDS 2023 w Kolonii koncentrował się na białej i różowej estetyce uzyskanej dzięki CERABIEN™ ZR. Czy trzyma się Pan jakiejś konkretnej koncepcji?

Obecnie każdy, kto wytwrza odbudowy protetyczne - bez względu na to, czy opierają się one na natrulanych żebach, czy na implantach- musi sprostać rosnącym wymaganion estetycznym pacjentów i lekarzy dentystów. Te wysokie wymagania wynikają z wszechobecnych realistycznych uzupełnień i efektów kosmetycznych zabiegów stomatologicznych prezentowanych w sieci i w mediach społecznościowych. Oczekiwania obejmują przedstawianą jakość nawet w przypadku ograniczonego budżetu. Aby móc sprostać tym wymaganiom w dziedzinie protetyki opartej na implantach, opracowałem podejście umożliwiające mi uzyskanie wysokiej estetyki przy niewielkim wysiłku. Moja koncepcja opiera się na użyciu niezbyt wielu proszków ceramicznych. Aby uzyskać dodatkowe efekty kolorystyczne i specjalną charakteryzację, polegam na technice podbarwiania, po raz pierwszy wprowadzonej przez sensei Hitoshiego Aoshima.

Prosimy o podsumowanie najważniejszych punktów Pańskiej prezentacji.

Pierwszą ważną kwestią jest zaprojektowanie i charakteryzacja szkieletu protezy. Przed wypalaniem nakładam barwnik Esthetic Colorant na dysk KATANA™ Zirconia. Po procesie wypalania miesza się i nakłada odcienie bazowe oraz dobarwiacze wewnętrzne. W ten sposób tworzę ładną bazę, która pomaga mi osiągnąć naturalny efekt przy wykorzystaniu zaledwie kilku wybranych proszków ceramicznych. W większości wypadków wystarczy od trzech do pięciu proszków, aby uzyskać świetny efekt. Wśród najczęściej stosowanych proszków znajdują się Opacious Body, Body, LTX, Mamelon oraz CCV. Po pierwszym wypaleniu i lekkim oszlifowaniu ponownie wykorzystuję dobarwiacze. Wspierają one kontrolę efektów kolorystycznych oraz umożliwiają włączenie specjalnej charakterystyki. Po zakończeniu tego etapu końcową odbudowę wykonuję z wykorzystaniem jednego lub dwóch proszków ceramicznych, w większości przypadków jest to LT1 oraz barwnik do szkliwa lub LT0. Estetykę różową uzyskuje się zwykle za pomocą produktów Tissue 1, 3 i 5. Dla dziąsła wolnego za najlepsze rozwiązanie uważam LT Coral. Głównym celem jest zawsze uzyskanie maksymalnej jakości w jak najkrótszym czasie. Aby to osiągnąć, niezbędna jest dobra znajomość materiałów i oczywiście praktyka – zarówno w nakładaniu porcelany, jak i odtwarzaniu budowy morfologicznej.

Ryc. 1. Kompleksowa odbudowa na bazie implantów: projekt szkieletu protezy.

Ryc. 2. Barwniki Esthetic Colorant...

Ryc. 3. ... nakładane przed ostatecznym wypaleniem

Ryc. 4. Wygląd po wypaleniu.

Ryc.5. Efekt końcowy

Czy są jakieś konkretne wskazówki i sztuczki, którymi chciałby się Pan podzielić?

W celu charakteryzacji szkieletu protezy mieszam podbarwiacze z proszkami do uzyskiwania odcieni bazowych- głównie SS Fluoro. Przy pierwszym wypalaniu, zwłaszcza gdy odbudowa jest duża, a ilość ceramiki do nałożenia ogromna, zmniejszam tempo nagrzewania do 38 stopni na minutę. Wydłużam proces suszenia do 17 lub anwet 20 minut, w zależności od odbudowy. Doświadczenie wskazuje, że takie postępowanie optymalizuje efekty estetyczne.

Często podkreśla Pan, że aby móc tworzyć pikęne odbudowy, niezwykle ważne jest zrozumienie morfologii naturalncyh zębów. Dlaczego tak jest?

Udana odbudowa protetyczna musi zapewniać odpowiednią funkcjonalność i estetykę. Funkcjonalność oznacza precyzyjne dopasowanie, doskonałe punkty styku i okluzji, odpowiedni profil wyłaniania oraz przestrzenie międzyzębowe do samodzielnego czyszczenia itp. Wszystko to opisuje termin "morfologia". Estetyka natomiast kireuje się kształtem i kolorem. Wysiłek związany z uzyskaniem właściwej morfologii jest znacznie większy (około 70% całkowitej pracy) niż wysiłek związany z uszyskaniem odpowiedniej przezierności, opalescencji i barwy.

Jakich instrumentów używa Pan do naśladowania morfologii naturalnych zębów i jak Pan to robi?

Do szczegółowego szlifowania i rzeźbienia po końcowym wypaleniu zazwyczaj używam pędzla Optimum™ Spring Ceramic Brush Size 8 (MPF Brush Co.), kamieni i wierteł diamentowych. Morfologii uczył mnie sensei Shiego Kataoka w Osaka Ceramic Training Centre w Japonii. Według niego kluczowym czynnikiem w tworzeniu doskonałej morfologii w skali makro i w skali mikro są cienie. Aby móc uwzględnić interferencję światła i cienia podczas szlifowania, po jednej stronie odbudowy umieszcza się źródło światła.

Ile razy trzeba wypalać odbudowy protetyczne o wysokiej estetyce?

To zależy od przypadku, chociaż w wielu sytuacjach obecnie wybieram jakiś rodzaj mikrowarstwowanie z dobarwiaczami nakładanymi bezpośrednio na podbudowę z tlenku cyrkonu. W innych przypadkach najpierw stosuję szybkie wypalanie, a następnie dobarwianie, końcowe wypalanie i glazurowanie. W przypadku małych lub pojedynczych odbudów w odcinku bocznym często wystarczająca okazuje się technika One-Bake. Czasem odpowiednia jest technika Zero-Bake z wykorzystaniem barwnika Esthetic Colorant na monolitycznym uzupełnieu z tlenku cyrkonu, co jest bardzo wygodne. W przypadku uzupełnień o wysokich wymaganiach estetycznych - są to zazwyczaj pojednycze odbudowy zębów przednich- wybór techniki zależy od odcienia. W niektórych przypadkach do uzyskania wysokiego poziomu estetycznego wystarczy zastosowanie wyłącznie techniki dobarwiania, podczas gdy w innych prypadkach należy podjąć dodatkowe kroki. Moim zdaniem nie ma jednej techniki, która pasowałaby do wszystkich przypadków. Jak już wspomniałem, staram się uzyskać dobrey efekt estetyczny w najkrótszym czasie.

Ryc. 6. Przykład kliniczny uzyskania wysokiej estetyki wminimalnym czasie: Przed...

Ryc. 7. ... i po założeniu korony.

Ryc. 8. Wysoka estetyka...

Ryc. 9. ... uzyskana w bardzo krótkim czasie

Czy Pana podejście uległo zmianie ze względu na dostępność materiałów cyrkonowych o wysokiej przezierności z gradacją kolorów (i wytrzymałością na zginanie)?

o tak! Moje ogólne podejście zmieniło się bardziej w kierunku mikrowarstwowania. Kilka lat temy musieliśmy zastanawiać się, jak zamaskować szkielet protezyi jak osiągnąć przezierność w obszarach o ograniczonej przestrzeni. Wraz z dostępnością produktów KATANA™  Zirconia UTML i STML problem ten rozwiązał się w odniesieniu do uzupełnień pojedynczych zębów i małych mostów w odcinku przednim. Wraz z wprowadzeniem KATANA™  Zirconia YML materiał o wysokiej przezierności stał się dostępny również w odniesieniu do mostów o dużej rozpiętości lub uzupełnień opartych na implantach. Mamy tu wytrzymałość i przezierność w jednym dysku. W większości przypadków materiał szkieletu protezy zastępuję zębinę pod względem morfologii i odcienia. Wówczas ja skupiam się na dodaniu szkliwa poprzez nałożenie przezroczystych i przeziernych proszków. Proszki stosowane w technice dobarwiania wewnętrznego wykorzystywane są do charakteryzacji szkieletu, a dzięki mikrowarstwowaniu porcelaną osiąga się cel polegający na stworzseniu estetycznej odbudowy w jak najkrótszym czasie. Dlatego właśnie jestem pewien, że mikrowarstwaowanie to przyszłość. 

Co Pana skłania do dzielenia się swoją wiedzą z innymi?

Moja pasja! Uwielbiam swoją pracę! I uwielbiam patrzeć, jak technicy stają się coraz lepsy w tym, co robią. technika dentystyczna to ekscytująca podróż, która rozpoczyna się, gdy pierwszy wycisk dociera do laboratorium, a kończy się wraz z zacementowaniem końcowej odbudowy w ustach pacjenta. A podróż ta jest tak ekscytująca, bo zmieniamy ludzkie życie. Zmieniamy osobowość ludzi, prywracamy im uśmiech, przywracamy szacunek do siebie. Proszę wyobrazić taki dzień, taką chwilę pracy na naszym stanowisku, gdy próbujemy odtworzyć naturę... Nie ma nic bardziej ekscytującego!

Moje podejście jako instruktora polega na nauczaniu techników dentystycznych opanowania sztuki obserwacji zębów naturalnych. W ten sposó każdy może zrozumieć morfologię i odcień. Nie potrzebuja żadnego specjalnego talenty, aby stać się bardzo dobrym technikiem dentystycznym. Trzeba tylko obserwować! Oczy widzą, umysł rozumie, a ręcę podążą za nimi.

Przypadek kliniczny autorstwa lek. dent. Michała Jaczewskiego

Trwałość uzupełnienień kompozytowych zależy od wielu czynników. Na niektóre z nich lekarz nie ma wpływu, bo są mocno związane z indywidualnym podejściem do higieny czy przyzwyczajeniami pacjenta. Na przykład rodzaj szczoteczki i pasty do zębów, technika szczotkowania, dieta, używki i nawyki higieniczne mogą mieć wpływ na wygląd i trwałość odbudowy. Jednak już przestrzeganie najlepszego protokołu opracowania i polerowania uzupełnienień jest w pełni zależne od dentysty.

Prawidłowe polerowanie ma na celu usunięcie warstwy inhibicji tlenowej i uzyskanie gładkiej powierzchni uzupełnienia. Odpowiednio wypolerowana odbudowa nie będzie absorbować substancji barwiących z jedzenia, napojów lub używek, które prowadzą do przebarwień kompozytu, a więc zapewni długotrwały efekt estetyczny odbudowy. (Rys.1)

Rys. 1.

Polerowanie kompozytu to proces, któremu należy poświęcić szczególną uwagę. Składa się on z kilku etapów i wymaga przestrzegania pewnych zasad:

• Zastosowanie dysków polerskich pozwala na uzyskanie gładkiej powierzchni uzupełnienia, usunięcie nadmiaru kompozytu i nadanie uzupełnieniu ostatecznego kształtu. Ważne jest, aby pamiętać by na wilgotnej powierzchni odbudowy pracować z maksymalną prędkością 5 000 - 10 000 rpm (Rys. 2.)

Rys. 2.

• Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów i kształtów gumek do polerowania. Jedną z najbardziej uniwersalnych, zaprojektowanych specjalnie do pracy z kompozytami, jest TWIST™ DIA for Composite. Jest to zestaw składający się z dwóch gumek o różnych poziomach ścieralności. Pierwsza (ciemnoniebieska) służy do wstępnego zgrubnego polerowania, druga (jasnoniebieska) do końcowego wygładzania i nadawania ostatecznego połysku. Należy pamiętać, że praca tymi narzędziami wymaga suchej powierzchni, bez chłodzenia wodą. Praca na sucho niesie jednak ze sobą ryzyko podrażnienia miazgi, dlatego prędkość obrotów powinna być ograniczona do 5 000 - 10 000 obrotów na minutę, należy także unikać nadmiernego nacisku. (Rys. 3.)

Rys. 3.

• Następnym krokiem w protokole polerowania jest zastosowanie diamentowej pasty polerskiej o zakresie wielkości ziarna od 1 do 5 mikronów. Pastę należy stosować ze szczoteczką polerską z koziego włosia. Rodzaj szczotki nie ma znaczenia, jednak nie powinna mieć zbyt sztywnego włosia, które mogłoby porysować kompozyt. Użycie szczotki i pasty polerskiej umożliwia dotarcie do trudno dostępnych miejsc, takich jak obszar przyszyjkowy czy powierzchnie proksymalne. Dodatkowo, dla dokładniejszego wypolerowania przestrzeni międzyzębowych warto stosować celuloidowe paski ścierne z drobinkami diamentowymi. Aby nie znieść punktów stycznych polerowanych zębów, należy należy wybrać paski o niskiej ścieralności (Super Fine).  (Rys. 4.)

Rys. 4.

• Kolejnym krokiem mającym na celu zwiększenie połysku wypełnienienia i zabezpieczenie go przed przebarwieniami jest zastosowanie pasty z tlenkiem glinu za pomocą bawełnianej szczoteczki polerskiej. Taka pasta, pierwotnie dedykowana uzupełnieniom ceramicznym, nadaje powierzchniom kompozytowym wyjątkową gładkość i wysoki połysk. Etap ten przeprowadza się na sucho i przy maksymalnej prędkości 5 000 - 10 000 obr./min (Rys. 5.)

Rys. 5.

We wszystkich technikach, a więc również w technice Flowable Injection, poziom jakości polerowania rzutuje na trwałość oraz właściwości optyczne i estetyczne uzupełnienień. Dlatego też temu kluczowemu etapowi odbudowy zęba, należy poświęcić wystarczająco dużo czasu. Kompozyty charakteryzują się zróżnicowaniem rodzaju i ilości napełniacza, co wpływa nie tylko na ich właściwości mechaniczne czy estetyczne, ale także na łatwość polerowania. W niektórych przypadkach procedurę trzeba powtórzyć nawet kilka razy, aby uzyskać "efekt lustra". CLEARFIL MAJESTY™ ES Flow to kompozyt, któremu bardzo łatwo nadać wysoki połysk, pomimo dużej zawartości napełniacza. Odpowiednio dobrane gumki, szczotki i pasty umożliwiają łatwe uzyskanie gładkiej powierzchni, przyczyniając się tym samym do trwałego efektu.

PRZED

PO

Efekt po 3 latach

SPRAW, BY BŁYSZCZAŁY, BY SIĘ UŚMIECHAŁY!

Chcesz dowiedzieć się więcej o technice flow injection? Przeczytaj wnikliwy i inspirujący artykuł wywiad z lek. dent. Michałem Jaczewskim

Lek. dent. Michał Jaczewski

Michał Jaczewski ukończył Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu w 2006 roku i obecnie prowadzi prywatną praktykę w Legnicy. Specjalizuje się w stomatologii minimalnie inwazyjnej i cyfrowej. Jest założycielem Biofunkcjonalnej Szkoły Okluzji, prowadzi liczne wykłady i warsztaty, w których stawia na kompleksowe leczenie pacjentów.

Przypadek kliniczny autorstwa dr Michała Jaczewskiego

Odbudowa kompozytowa jest najczęstszą procedurą wykonywaną przez lekarza dentystę. Istnieje wiele technik odbudowy zębów oraz różnorodność materiałów odtwórczych stosowanych w stomatologii. Bez względu na rodzaj materiału, sposób odbudowy i miejsce jej zastosowania, największym problemem są pęcherzyki powietrza zamknięte między warstwami kompozytu lub na jego powierzchni. Odbudowa kompozytowa powinna być jednorodna aby zapewniać szczelność wypełnienia i jego trwałość. Naprawianie defektów w postaci pęcherzyków jest czasochłonne i niejednokrotnie wymaga wymiany wypełnienia lub jego części. W zależność od rodzaju kompozytu użytego przez lekarza dentystę (kompozyt typu flow lub kompozyt konwencjonalny), ilość defektów może być większa lub mniejsza, ale istnieje wiele czynników, które mogą być przyczyną ich powstawania.

W technice Flow Injection używamy kompozytów typu flow, które bardzo łatwo zapływają i odbudowują powierzchnię zęba, ale jednocześnie są bardzo wrażliwe na nieprawidłowe ich stosowanie.

Pierwszą przyczyną powstawania pęcherzyków powietrza jest jednorodność samego materiału. Pęcherzyki mogą powstawać w strzykawce na etapie produkcji lub w trakcie użytkowania. Korzystając z materiałów klasy premium możemy mieć pewność, że dostarczany do nas jest materiał najwyższej jakości, a struktura i budowa strzykawki zapewniają prawidłowe działanie ograniczające powstawanie problematycznych pęcherzy powietrza wewnątrz materiału. 

Kompozyt CLEARFIL MAJESTY™ ES Flow został tak zaprojektowany aby uniemożliwić powstawanie pęcherzyków powietrza w trakcie dozowania materiału. Specjalna budowa strzykawki i tłoka ograniczają możliwość swobodnego wypływania jak i cofania się materiału w trakcie pracy. Zabezpieczenie wewnątrz strzykawki w postaci uszczelki, określane mianem "korka niekapka", zapobiega samoczynnemu wypływaniu materiału, jak również samoczynnemu cofaniu się tłoka. 

Drugą przyczyną powstawania pęcherzyków powietrza jest ich dostarczanie do wnętrza strzykawki poprzez celowe cofnięcie tłoka. Jeżeli lekarz lub personel pomocniczy ma nawyk cofania tłoka po podaniu materiału, może spowodować wprowadzenie powietrza do wnętrza strzykawki. Postępowanie takie będzie powodem częstego powstawania pęcherzy powietrza podczas odbudowy zębów. 

W technice Flow Injection stosujemy indeksy silikonowy, poprzez który podajemy materiał aby odbudować ząb. Indeks powinien dokładnie przylegać do zębów i nie powinien się ruszać podczas infekcji. Jeżeli indeks będzie się przemieszczał podczas podawania materiału może powodować powstawanie pęcherzy powietrza wenątrz materiału. Dociskanie a następnie puszczanie indeksu powoduje jego sprężynowanie, a jednocześnie odciąganie materiału od zęba jak i od samego indeksu. Chcąc uniknąć defektów należy utrzymywać stały nacisk na indeks od momentu podania materiału aż do jego naświetlenia. 

Można zastosować różne modyfikacja silikonowego indeksu, które ograniczają możliwość jego ruchomości i zmniejszają ryzyko niekontrolowanego dociśnięcia do zęba, Takim przykładem jest indeks wykonany na modelu interling ("co drugi ząb"), który zapewnia bardzo dużą stabilizacją jak i bezpieczeństwo pracy.

Kolejnym czynnikiem powodującym powstawanie pęcherzyków powietrza wewnątrz odbudowy jest grubość otworu do injekcji. Jeżeli będzie za ciasny może powodować pociąganie indeksu przez końcówkę strzykawki podczas pracy. Aby uniknąć tego problemy należy poszerzyć otwór tak aby uzyskać swobodne wprowadzanie jak i manipulację końcówką podczas injekcji. Poszerzenie otowru umożliwia również ewentrualną uceiczkę powietrza podczas podawania. Najważaniejsze jednak jest ciągłe podawanie materiału i unikanie wyciągania i ponownego wprowadzania końcówki do indeksu. Takie postępowanie może spowodować, że warstwa kompozytu będzie nie jednorodna. 

Chcesz dowiedzieć się więcej o technice flow injection? Przeczytaj wnikliwy i inspirujący artykuł wywiad z lek. dent. Michałem Jaczewskim

lek. dent. Michał Jaczewski

Przypadek kliniczny autorstwa dr Aleksandry Łyżwińskiej 

Rys. 1.

Celem każdego dentysty jest wypolerowanie kompozytu na wysoki połysk bez jednoczesnego zniszczenia świeżo wymodelowanej powierzchni żującej. Po pierwsze, należy używać gumek wysokiej jakości. Liczba mnoga jest tu nieprzypadkowa. Rys. (1) Moim zdaniem, używając jednogumkowych systemów do polerowania nie jesteśmy w stanie uzyskać pięknego połysku w bezpieczny sposób. Bądźmy cierpliwi i delikatni. Polerowanie wymaga czasu i wyczucia.

Rys. 2.

Tuż po polimeryzacji kompozyt pokryty jest warstwą inhibicji tlenowej. Rys. (2) Obowiązkowo należy ją usunąć szczoteczką i pastą lub przez krótkie piaskowanie zwykłym piaskiem profilaktycznym. Następnie usuwamy nadmiary kompozytu krążkami ściernymi, wiertłami i wysoko abrazyjnymi gumkami.

Rys. 3.

W czasie polerowania bez chłodzenia wodnego, gumka kruszy się na powierzchni kompozytu. Rys. (3)

Rys. 4.

Powstałe w tym procesie okruszki, można rozprowadzić po powierzchni wypełnienia za pomocą miękkiej nylonowej szczoteczki. Dzięki temu wypolerujemy każdą bruzdę, eliminując zagrożenie zniszczenia wymodelowanej powierzchni kompozytu. Rys. (4)

Rys. 5.

Kluczem do długotrwałego połysku jest polerowanie z gradacją. Do drugiej rundy polerowania wykorzystałam granatową gumkę z zestawu TIWST™ DIA for Composite. Rys. (5) Jest to silnie abrazyjna gumka. W czasie pracy należy pamiętać o bardzo delikatnym nacisku i nieprzekraczaniu 8000 obrotów na minutę. Dzięki temu gumka zostawi liczne okruszki, ograniczając ryzyko przegrzania miazgi. Drobinki ponownie rozprowadzono po całej powierzchni wypełnienia. Im cieńsze jest włosie w szczoteczce, tym lepiej można wypolerować bruzdy. Najlepiej sprawdzą się szczoteczki super miękkie lub miękkie. Rys. (6)

Rys. 6.

Rys. 7.

Trzecia runda polerowania: jasnoniebieska gumka TWIST™ DIA for Composite, która pozwala na uzyskanie lustrzanego połysku. Rys. (7) Alternatywą dla miękkiej nylonowej szczoteczki są szczotki z naturalnego, koziego włosia. Rys. (8)

Rys. 8.

Rys. 9.

Polerowanie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim funkcji. Adherencja biofilmu bakteryjnego do wypolerowanego kompozytu jest znacząco niższa niż do szorstkiej powierzchni. Rys. (9)

Rys. 10.

Mój przepis na sukces w osiągnięciu lustrzanego połysku w czasie polerowania to delikatna, długa praca wysokiej jakości gumkami diamentowymi z gradacją ścierności. Rys. (10)

Lek. dent. Aleksandra Łyżwińska

Aleksandra Łyżwińska ukończyła Warszawski Uniwersytet Medyczny, z którym później była związana jako wykładowczyni i asystentka w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej. Jest pasjonatką stomatologii adhezyjnej, mikroskopowej, technik minimalnie inwazyjnych i przyżyciowego leczenia miazgi. W swoich udowadnina, że próchnica nie musi być nudna, a bond w buteleczce jest równie jest emocjonujący jak ten w kinie.

Od 2020 roku prowadzi kursy z zakresu stomatologii zachowawczej dla lekarzy dentystów, współpracując z największmi ośrodkami szkoleniowymi oraz jako liderka opinii Kuraray Noritake. Młodym dentystom i dentystkom jest najlepiej znana z edukacyjnego konta na instagramie @aleksandra.lyzwinska.

Jest to prawdopodobnie najbardziej znany komponent materiału stomatologicznego, jaki firma Kuraray Noritake Dental Inc. (Kuraray Noritake Dental) kiedykolwiek opracowała: 10-Methacryloyloxydecyl Dihydrogen Phosphate, w skrócie monomer MDP. Wynaleziony ponad 40 lat temu - pierwszy materiał z jego obecnością został wprowadzony w 1983 roku - MDP jest nadal wiodącym monomerem funkcyjnym stosowanym do tworzenia trwałego i stabilnego wiązania z  hydroksyapatytem, tlenkami cyrkonu oraz z tlenkami metali w odbudowach protetycznych.

Obecnie można go znaleźć w każdym systemie wiążącym i każdym cemencie firmy Kuraray Noritake Dental. Należą do nich:

Ponadto MDP stał się integralną częścią większości uniwersalnych bondów i wielu systemów cementowania adhezyjnego innych producentów. Jednak nie wszystkie MDP są takie same ...

MDP: Struktura chemiczna i mechanizm adhezji

Monomer MDP składa się z trzech zasadniczych części: grupy polimeryzacyjnej/grupa biorąca udział w polimeryzacji, grupy hydrofobowej i grupy hydrofilnej. Grupa polimeryzacyjna składa się z wiązań podwójnych, które umożliwiają polimeryzację. Hydrofobowa grupa alkilowa - duży łańcuch hydrofobowy, który chroni monomer przed jego degradacją. Hydrofilowa grupa fosforanowa, umożliwiająca chemiczne połączenie z hydroksyapatytem oraz tlenkiem cyrkonu¹  czy tkanką zęba. 

Skuteczność wiązania

Przeprowadzono wiele badań in-vitro w celu zbadania procesu wiązania 10-MDP w  bezpośrednich i pośrednich procedurach odbudowy. Bez względu na to, czy ubytek miałby zostać wypełniony kompozytem czy miałby zaplanowaną odbudowę pośrednią, należy zapewnić mocne i długotrwałe połączenie ich ze strukturą zęba.

Struktura chemiczna monomeru adhezyjnego 10-metakryloilooksydecylodiwodorofosforanu (MDP).

Najbardziej krytycznym substratem w adhezji jest zębina, szkliwo jest znacznie mniej wymagające. Dlatego tak ważne jest, aby (samowytrawiające) bondy zawierające 10-MDP wykazywały wyjątkowo wysoką siłę wiązania ze strukturą zęba, zwłaszcza z zębiną². W rzeczywistości, 10-MDP zapewnia również wysoką stabilność wiązania w czasie, poprzez utworzenie warstwy odpornej na działanie kwasów³ . Dzięki temu, połączenie to jest długoterminowe i odporne na działanie czynników zewnętrznych, co zostało już potwierdzone w licznych badaniach nad MDP. Grupa z Uniwersytetu w Leuven (Belgia) przedstawiła doskonałe wyniki trzynastoletniego badania klinicznego obejmującego zastosowanie CLEARFIL™ SE Bond w 2015 roku⁴.

Podczas pracy z uzupełnieniami pośrednimi wykonanymi z tlenku cyrkonu, powierzchnia odbudowy powinna zostać rozwinięta poprzez piaskowanie⁵. Po takim przygotowaniu, siła wiązania cementów adhezyjnych zawierających MDP z tlenkiem cyrkonu jest szczególnie wysoka⁶. W związku z tym eksperci w dziedzinie stomatologii adhezyjnej, powszechnie zalecają, aby do osadzania uzupełnień na bazie tlenku cyrkonu, zwłaszcza tych z preparacją bez retencji lub o mniejszej retencji, stosować primery lub cementy adhezyjne zawierające 10-MDP . Fakt, że produkty zawierające ten monomer, dobrze sprawdzają się w tych zastosowaniach, został potwierdzony w różnych badaniach klinicznych z okresami obserwacji do 10 lat^7,8. Produktami stosowanymi w tych badaniach były PANAVIA™ 21, PANAVIA™ F2.0 oraz najnowsza wersja wieloskładnikowego systemu adhezyjnego firmy Kuraray Noritake Dental, PANAVIA™ V5, która uzyskała najlepsze wyniki.

Nie wszystkie MDP są takie same

Od czasu wygaśnięcia podstawowego patentu na MDP, inni producenci systemów wiążących i cementów adhezyjnych zaczęli wprowadzać monomery funkcyjne do swoich własnych produktów. Okazało się jednak, że istnieją różnice w czystości syntetyzowanych i stosowanych monomerów MDP, co ma związek z  trwałością wiązania stosowanych materiałów zawierających MDP⁹. Zgodnie z wynikami testów in-vitro, oryginalny monomer MDP syntetyzowany przez Kuraray Noritake Dental wyróżnia się niezrównanym poziomem czystości. Czystość ta pozytywnie wpływa na mikrostrukturę i grubość warstwy hybrydowej utworzonej na zębinie i siłę wiązania mierzoną natychmiast, jak również po symulacji starzenia⁹.

Wnioski / Podsumowanie

Dane podsumowane powyżej pokazują, że po 40 latach zastosowań klinicznych, oryginalny monomer MDP firmy Kuraray Noritake Dental jest nadal klasą samą w sobie. Ma wszystko, co jest potrzebne do utworzenia silnego i długotrwałego wiązania ze strukturą zęba, kompozytem i tlenkami metali, a zatem jest cennym składnikiem praktycznie każdego systemu adhezyjnego. Warto zapamiętać, iż aby zapewnić wysoką jakość wiązania, najlepiej jest użyć monomeru MDP o potwierdzonej wysokiej czystości - oryginalnego monomeru MDP.

1. Nagaoka N, Yoshihara K, Feitosa VP, Tamada Y, Irie M, Yoshida Y, Van Meerbeek B, Hayakawa S. Chemical interaction mechanism of 10-MDP with zirconia. Sci Rep. 2017 Mar 30;7:45563.
2. Fehrenbach J, Isolan CP, Münchow EA. Is the presence of 10-MDP associated to higher bonding performance for self-etching adhesive systems? A meta-analysis of in vitro studies. Dent Mater. 2021 Oct;37(10):1463-1485.
3. Carrilho E, Cardoso M, Marques Ferreira M, Marto CM, Paula A, Coelho AS. 10-MDP Based Dental Adhesives: Adhesive Interface Characterization and Adhesive Stability-A Systematic Review.
4. Peumans M, De Munck J, Van Landuyt K, Van Meerbeek B. Thirteen-year randomized controlled clinical trial of a two-step self-etch adhesive in non-carious cervical lesions. Dent Mater. 2015 Mar;31(3):308-14.
5. Kern M, Barloi A, Yang B. Surface conditioning influences zirconia ceramic bonding. J Dent Res. 2009; 88: 817–822.
6. Özcan M, Bernasconi M. Adhesion to zirconia used for dental restorations: a systematic review and meta-analysis. J Adhes Dent. 2015 Feb;17(1):7-26.
7. Kern M, Passia N, Sasse M, Yazigi C. Ten-year outcome of zirconia ceramic cantilever resin-bonded fixed dental prostheses and the influence of the reasons for missing incisors. J Dent. 2017 Oct;65:51-55.
8. Bilir H, Yuzbasioglu E, Sayar G, Kilinc DD, Bag HGG, Özcan M. CAD/CAM single-retainer monolithic zirconia ceramic resin-bonded fixed partial dentures bonded with two different resin cements: Up to 40 months clinical results of a randomized-controlled pilot study. J Esthet Restor Dent. 2022 Oct;34(7):1122-1131.
9. Yoshihara K. et al. Functional monomer impurity affects adhesive performance. Dent Mater. 2015 Dec;31(12):1493–1501.

Adhezja: SIŁA NAPĘDOWA INNOWACJI

Jak wyglądałoby współczesne leczenie odtwórcze bez dostępności wysokowydajnych (samo)adhezyjnych cementów żywicznych? Preparacje zębów byłyby nadal znacznie bardziej inwazyjne ze względu na potrzebę wystarczającej retencji mechanicznej między zębem a uzupełnieniem. Jednocześnie niemożliwe byłoby odbudowanie zębów przy użyciu wielu innowacyjnych materiałów w kolorze zębów, takich jak ceramika o niskiej wytrzymałości i kompozyt. Krótko mówiąc, stomatologia odtwórcza byłaby znacznie mniej rozwinięta niż obecnie.

Kiedy kilka dekad temu wprowadzono pierwsze cementy żywiczne, osiągnięty postęp odbył się jednak kosztem prostoty: Procedury cementowania adhezyjnego były bardzo złożone, a wiele różnych komponentów dość wrażliwych na technikę. Na szczęście zmieniło się to na przestrzeni lat dzięki ciągłym wysiłkom rozwojowym, które ostatecznie doprowadziły do powstania obecnie dostępnych produktów. Linia cementów żywicznych Kuraray Noritake Dental Inc. składa się z trzech głównych produktów: dwuskładnikowego trójskładnikowego systemu PANAVIA™ V5, jednoskładnikowego dwuskładnikowego uniwersalnego cementu żywicznego PANAVIA™ SA Cement Universal oraz światłoutwardzalnego PANAVIA™ Veneer LC.

Dla tych, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej o tych trzech systemach, 10. numer Magazynu BOND jest zdecydowanie wart przeczytania. Ujawnia on ważne szczegóły dotyczące 40-letniej historii marki PANAVIA™, rzuca światło na mocne strony każdego cementu żywicznego, aby ułatwić wybór cementu w zależności od wskazania i dostarcza dogłębnych informacji na temat ich zastosowania klinicznego. Ponadto dwa artykuły poświęcone są gorącym tematom związanym z osadzaniem uzupełnień wykonanych z tlenku cyrkonu, popularnego materiału wypełnieniowego, który niektórzy nadal uważają za nieodpowiedni do procedur osadzania adhezyjnego. Wszystkim zastanawiającym się, jak można z powodzeniem cementować minimalnie inwazyjne uzupełnienia wykonane z tlenku cyrkonu, polecamy artykuł zatytułowany "Innowacyjne cementy żywiczne stanowiące podstawę minimalnie inwazyjnej protetyki". Ci, którzy nie są pewni, jak postępować z 5Y-TZP, powinni przeczytać artykuł "Jak cementować uzupełnienia wykonane z tlenku cyrkonu o wysokiej przezierności". Interesujące informacje na temat opcji czyszczenia przed cementowaniem adhezyjnym uzupełniają zawartość tego czasopisma.

Kliknij tutaj, aby przeczytać. Miłego czytania!

Rozpocznij czytanie: BOND | VOLUME 10 | 10/2023

Poprzednie wersje:

BOND | VOLUME 9 | 08/2022

BOND | VOLUME 8 | 12/2021

BOND | VOLUME 7 | 10/2020

Przypadek autorstwa CDT Daniele Rondoni i MDT Roberto Rossi

Praca z wielowarstwowym tlenkiem cyrkonu o wysokiej przezierności (seria dysków KATANA™ Zirconia Multi-Layered firmy Kuraray Noritake Dental Inc.) toruje drogę w kierunku uzupełnień pośrednich, które są ściśle dostosowane do potrzeb naszych pacjentów. Zmniejszona grubość ścianek pozwala na minimalnie inwazyjną preparację zębów, a polerowany tlenek cyrkonu w obszarach kontaktu okluzyjnego zapewnia przyjazne zachowanie w stosunku do zębów antagonistycznych. Wszystko to jest możliwe dzięki wysokiemu potencjałowi estetycznemu oraz jednorodnej strukturze materiałów, które dobrze sprawdzają się w przypadku konstrukcji pełnokonturowej lub prac typu mikrocut-back. W celu indywidualizacji lub charakteryzacji takich uzupełnień dostępne są obecnie różne opcje. Portfolio rozwiązań do wykończeń tlenku cyrkonu od Kuraray Noritake Dental zostało właśnie uzupełnione o płyny barwiące Esthetic Colorant, dedykowane dla KATANA™ Zirconia. Jest to zestaw dwunastu płynów, przeznaczony wstępnej charakteryzacji, wielowarstwowego tlenku cyrkonu. Płyny są aplikowane na wyfrezowaną powierzchnię uzupełnienia jeszcze na etapie presynteryzowanym, tzw. "green stage".

Niektórzy czytelnicy mogą zastanawiać się, dlaczego istnieje potrzeba stosowania płynów efektowych na tlenek cyrkonu o wielowarstwowej strukturze kolorystycznej. Zdając sobie sprawę z unikalnej gry kolorów naturalnych zębów wynikającej z kształtu i odcienia wewnętrznej konstrukcji zębiny, powód jest dość oczywisty: Esthetic Colorant dyfunduje do struktury cyrkonu, dzięki czemu możemy tworzyć efekty głębi nawet w uzupełnieniach jednokonturowych. Co więcej, umożliwia użytkownikowi wstępne przygotowanie kolorystyczne obszarów maski dziąsłowej, a nawet stosując płyny w projektach typu cut-back, możemy dość łatwo odtworzyć wewnętrzną charakterystykę optyczną, specyficzną dla danego przypadku klinicznego. Nasze standardowe podejście do zastosowania Esthetic Colorant na tlenku cyrkonu KATANA™ Zirconia HTML Plus opisaliśmy na poniższym przykładzie: dwunastopunktowy most, oparty na implantach i zębach pacjenta z delikatnie zredukowany od strony przedsionka, wykończony za pomocą Esthetic Colorant i ceramiki CERABIEN™ ZR.

Rys. 1. Odbudowa z usuniętymi supportami i stolikiem synteryzacyjnym w formie "green stage".

Rys. 2. Estetic Colorant dla KATANA™ Zirconia: Dostępne odcienie.

Rys. 3. Widok uzupełnienia z przodu po aplikacji Esthetic Colorant. Mapa chromatyczna nie jest potrzebna, ponieważ kolory zastosowanych płynów są wyraźnie widoczne.

Rys. 4. Widok okluzyjny wyfrezowanego uzupełnienia po zastosowaniu Esthetic Colorant. Płyny nałożono za pomocą pędzelka Liquid Brush Pen for Esthetic Colorant.

Rys. 5. Widok z przodu: Wygląd uzupełnienia po synteryzacji.

Rys. 6. Widok uzupełnienia po synteryzacji od strony okluzyjnej.

Rys. 7. Piękne przezierności oraz widoczne struktury mamelonowe w obszarze siecznym.

Rys. 8. Sytuacja po nałożeniu cienkiej warstwy ceramiki CERABIEN™ ZR Luster, która tworzy efekt przezierności 3D i ujawnia grę kolorów znajdującą się pod spodem.

Rys. 9. Uzupełnienie po wypaleniu ceramiki i glazurowaniu.

Sytuacja końcowa

Rys. 10. Piękne ujęcia...

Rys. 11. ...ostatecznej odbudowy.

Łatwa obsługa, aplikacja oraz imponujące efekty kolorystyczne: Esthetic Colorant doskonale wpisuje się w nasze podejście do mikrowarstwowania konstrukcji typu cut-back, w którym zawsze staramy się dostosować charakteryzacje prac do wieku i potrzeb każdego pacjenta. Płyny po aplikacji na presynteryzowaną powierzchnię cyrkonu, nie wymagają dodatkowej obróbki cieplnej - uzupełnienie jest po prostu suszone, a następnie synteryzowane jak zwykle. Esthetic Colorant może być stosowany zamiast, lub w połączeniu ze Stain-ami wewnętrznymi, porcelanami Luster i płynną ceramiką w postaci Stain-ów zewnętrznych - niezależnie od aktualnego podejścia laboratorium do wykończeń wysoce estetycznych uzupełnień z tlenku cyrkonu.

Dentyści